ករណីសិក្សា៖ បារាំងសែសនិយាយថា ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរមានលក្ខណៈមិនផ្លាស់ប្ដូរ
ប្រធានបទ៖ "បារាំងសែសនិយាយថា ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរមានលក្ខណៈមិនផ្លាស់ប្ដូរ"
ខ្មែរជាជាតិចំណាស់មួយ ដែលមានប្រវត្តិដ៏ល្អផូរផង់តាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយ។ ខ្មែរជាជាតិដែលមានដើមកំណើតនៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួន ហើយបានខិតខំប្រឹងប្រែងកសាងបាននូវសមិទ្ធផលជាច្រើន ស្របទៅតាមសម័យកាលនៃការវិវត្តរបស់ខ្លួន។ ការសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផល ភាពជោគជ័យ និងការអភិវឌ្ឍទាំងឡាយ បានបង្ហាញឲ្យអ្នកសិក្សានានាបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា ខ្មែរជាជាតិមួយដែលពោរពេញទៅដោយសមត្ថភាព ទាំងលើការដឹកនាំ ការការពារ និងការអភិវឌ្ឍជាតិ។ ខ្មែរបានឆ្លងកាត់របត់ប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើន ដែលប្រកបដោយភាពគ្រោះថ្នាក់និងឧបសគ្គ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខ្មែរនៅតែមានសមត្ថភាពប្រកបដោយភាពឆ្លាតវៃក្នុងការថែរក្សាការពារជាតិឲ្យបានរួចផុតពីហាយនភាព ហើយសម្រេចបានមកវិញនូវការបង្រួបបង្រួមជាតិនិងការអភិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់។ ស្នាមប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងឡាយនេះ ជាភស្តុតាងយ៉ាងប្រត្យក្សឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញថា ខ្មែរជាជាតិដែលមានសមត្ថភាពនិងចំណេះដឹងដ៏សម្បូរបែប ដែលអាចផ្លាស់ប្ដូរស្ថានការណ៍នៃបរិបទប្រវត្តិសាស្ត្រនានាឲ្យលុះក្នុងជោគជ័យប្រវត្តិសាស្ត្រ ពោលគឺការសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍសម្រាប់ជាតិ។ ការណ៍នេះ ជាភាពពិតយ៉ាងប្រត្យក្សនៃទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ ដែលផ្ទុយស្រឡះពីការលើកឡើងរបស់បារាំងសែសក្នុងអំឡុងសតវត្សរិ៍ទី១៩និងទី២០។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅអំឡុងសតវត្សរិ៍ទី១៩និងទី២០ បារាំងសែសបានលើកឡើងថា ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរមានលក្ខណៈមិនប្រែប្រួល។ ក្នុងន័យនេះ បារាំងសែសបានចាត់ទុកខ្មែរជាជាតិដែលគ្មានការផ្លាស់ប្ដូរ ពោលគឺដេកចាំភ័ព្វព្រេងវាសនា។ ដោយការលើកឡើងរបស់បារាំងសែសមានភាពខ្វះចន្លោះ ដែលផ្ទុយពីលំអានប្រត្យក្សនៃប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ។ ការលើកឡើងនេះគួរត្រូវបានពិនិត្យនិងពិចារណាឡើងវិញឲ្យបានល្អិតល្អន់។ ក្នុងនាមជាយុវជនខ្មែរនិងជាអ្នកសិក្សាជំនាន់ក្រោយមួយរូប ខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ជាខ្លាំងលើការលើកឡើង ដែលប្រកបដោយការសង្កេតមិនសព្វជ្រុងជ្រោយនេះ។ ដើម្បីបានជាការឆ្លើយតបទៅនឹងទស្សនៈអវិជ្ជមាន ប្រកបដោយភាពខ្វះចន្លោះរបស់បារាំងសែសនេះ ខ្ញុំនឹងលើកយកគំនិតយល់ឃើញនេះមកពិនិត្យនិងពិភាក្សាវែកញែក ដោយយោងទៅតាមប្រវត្តិសាស្ត្រជាក់ស្ដែងជាទឡ្ហីករណ៍។ ដោយពិតទៅ លោកដេវិឌ ឆាណ្ឌល័រ ក៏បានបង្ហើបខ្លះៗរួចស្រេចមកហើយក្នុងសៀវភៅរបស់លោក (សៀវភៅ ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ) ស្ដីអំពីការលើកឡើងនេះ។ លោកបានលើកឡើងថា ទស្សនៈយល់ឃើញនេះជាទស្សនៈពុំសមស្រប ពោលគឺការយល់ឃើញនេះបានបំភ្លេចចោលនូវភស្តុតាងជាច្រើន ដែលលោកអះអាងថា ខ្មែរបានផ្លាស់ប្ដូរជាលើកទី៥ហើយ បើគិតមកត្រឹមបដិវត្តឆ្នាំ១៩៧០។ ដោយអនុលោមទៅតាមការបែងចែកនៃការសិក្សាលើប្រធានបទ ខ្ញុំសុំលើកយកតែភស្តុតាងនិងតម្រុយប្រវត្តិសាស្ត្រនាសម័យមុនអង្គរប៉ុណ្ណោះ មកសិក្សាផ្សារភ្ជាប់នឹងការលើកឡើងនេះ ដើម្បីបានជាប្រយោជន៍និងគតិសម្រាប់អ្នកសិក្សាជំនាន់ក្រោយៗទៀត។ ក្នុងការសិក្សាលើប្រធានបទនេះ ខ្ញុំនឹងពិនិត្យទៅលើវប្បធម៌និងសង្គមធម៌ខ្មែរ នាសម័យមុនអង្គរ រួចពិភាក្សាលើបញ្ហានេះទៅតាមទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រនាសម័យនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងនិងឆ្លើយតបទៅនឹងទស្សនៈដែលបានលើកឡើង។នៅពេលដែលយើងចាប់ផ្ដើមពិនិត្យនិងសិក្សាលើវប្បធម៌ខ្មែរនាខាងដើមនៃប្រវត្តិសាស្ត្រ ភាពមិនផ្លាស់ប្ដូរដែលជាទស្សនៈលើកឡើងរបស់បារាំងសែសត្រូវបានរលាយបាត់ជាបន្តបន្ទាប់។ តាមរយៈឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រនានា បានបង្ហាញពីការផ្លាស់ប្ដូរជាច្រើនដែលកើតមាននៅប្រទេសកម្ពុជា ហើយការផ្លាស់ប្ដូរសំខាន់ៗជាច្រើនបានកើតឡើងតាំងពីដើមគ្រិស្តសករាជមកម្ល៉េះ។ ព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយ ដែលល្មមអាចយកមកធ្វើជាទឡ្ហីករណ៍បាន គឺការហូរចូលនៃវប្បធម៌ឥណ្ឌាមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នាដើមគ្រិស្តសករាជ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះជាភស្តុតាងមួយយ៉ាងសំខាន់ ដែលបានឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ពីការផ្លាស់ប្ដូររបស់ខ្មែរ ស្ដីពីការជ្រើសរើសយកវប្បធម៌ថ្មីមួយមកអនុវត្ត ដើម្បីបានជាប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គមជាតិ។ ការទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ពីឥណ្ឌានេះ មិនត្រឹមតែបង្ហាញពីសញ្ញាណនៃការផ្លាស់ប្ដូររបស់ខ្មែរដើម្បីភាពរីកចម្រើនប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងបានបង្ហាញយ៉ាងប្រត្យក្សពីភាពឆ្លាតវៃរបស់ខ្មែរ ក្នុងការជ្រើសរើសយកវប្បធម៌ថ្មីមកកែច្នៃ ដើម្បីបានជាប្រយោជន៍សម្រាប់ជាតិខ្លួនទៀតផង។ យើងសង្កេតឃើញថា ខ្មែរបានជ្រើសរើសយកតែវប្បធម៌ប្រពៃណីណាដែលមានភាពសមស្របទៅនឹងវប្បធម៌ខ្មែរដែលមានស្រាប់មកអនុវត្ត។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ វប្បធម៌ប្រពៃណីទាំងឡាយដែលខ្មែរគ្មាន ជនជាតិខ្មែរបានទទួលយកមកកែច្នៃ ដើម្បីបានជាទុនក្នុងការងារបម្រើឲ្យផលប្រយោជន៍ជាតិ ពោលគឺដើម្បីភាពជោគជ័យនិងការអភិវឌ្ឍជាតិ។ ក្នុងន័យនេះ ខ្មែរបានបង្កើតឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរប្រកបដោយភាពវិជ្ជមានសម្រាប់ជាតិ។ ខ្មែរគ្រប់រូបចាត់ទុកថាការទទួលវប្បធម៌ពីឥណ្ឌា ជាការផ្លាស់ប្ដូរប្រកបដោយភាពឆ្លាតវៃ។ ជាឧទាហរណ៍ ខ្មែរបានជ្រើសរើសយកភាសា សាសនា និងសិល្បៈ ហើយបានបោះបង់ចោលប្រព័ន្ធវណ្ណៈបែបឥណ្ឌា ដែលខ្មែរយល់ឃើញថាជាការណ៍ដែលពុំសមស្រប និងពុំផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ច្រើនឲ្យខ្មែរ។ ការណ៍នេះបង្ហាញឲ្យឃើញថា ខ្មែរមានលំអានប្រវត្តិសាស្ត្រនៃការផ្លាស់ប្ដូរប្រកបដោយភាពវិជ្ជមាន ដោយមិនដេកចាំភាពរីកចម្រើនពីភ័ព្វព្រេងវាសនាឡើយ។
បើយើងបន្តពិនិត្យទៅលើសង្គមធម៌ខ្មែរនាសម័យមុនអង្គរ យើងនឹងឃើញកាន់តែច្បាស់ទៀតពីការផ្លាស់ប្ដូរ ប្រកបដោយភាពឆ្លាតវៃរបស់ខ្មែរ។ វប្បធម៌នៅតែជាគោលដ៏សំខាន់ក្នុងការសិក្សាលើសង្គមធម៌របស់ខ្មែរនាសម័យនោះ។ តាមរយៈការសិក្សានានាបានឲ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាមានវប្បធម៌របស់ខ្លួនរួចមកហើយ តាំងពីមុនការហូរចូលនៃវប្បធម៌ឥណ្ឌា។ អ្នកសិក្សាហៅវប្បធម៌នោះថា វប្បធម៌អូស្ត្រូអាស៊ី ឬវប្បធម៌ខ្យល់រដូវ។ ទម្រង់នៃវប្បធម៌ដើមនេះ ផ្អែកលើអ្នកតា (ព្រលឹង) ដែលខ្មែរនាសម័យនោះជឿថាជាអ្នកថែរក្សា និងជួយឲ្យដំណាំផ្ដល់ផលយ៉ាងល្អប្រសើរ។ ខឿនវប្បធម៌ដើមរបស់ខ្មែរនេះ បានបណ្ដុះនូវទិដ្ឋភាពសង្គមធម៌ផ្ទាល់ខ្លួនមួយ ដែលមានលក្ខណៈប្លែកពីក្រោយការហូរចូលនៃវប្បធម៌ឥណ្ឌា។ ពេលវប្បធម៌ឥណ្ឌាហូរចូលមកកម្ពុជា ក្នុងនោះគេសង្កេតឃើញថា ខ្មែរបានទទួលយកឥទ្ធិពលព្រហ្មញ្ញសាសនានិងព្រះពុទ្ធសាសនាមកប្រតិបត្តិ។ បើយើងធ្វើការប្រៀបធៀបពីទិដ្ឋភាពមុននិងក្រោយការហូរចូលនៃវប្បធម៌ឥណ្ឌាមកកម្ពុជា យើងនឹងឃើញយ៉ាងជាក់ច្បាស់ពីសញ្ញាណនៃការផ្លាស់ប្ដូររបស់ខ្មែរក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនិងការដឹកនាំ ពោលគឺសង្គមធម៌នេះឯង។ សាសនាទាំងពីរដែលត្រូវបានហូរចូលមកកម្ពុជា បានក្លាយជាកត្តាជំរុញមួយលើសង្គមធម៌ខ្មែរ ដែលធ្វើឲ្យខ្មែរកសាងបាននូវសមិទ្ធផល ភាពជោគជ័យ និងភាពរីកចម្រើនជាច្រើន។ ខ្មែរបានបង្កើតឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរដ៏សំខាន់មួយ ពោលគឺខ្មែរបានឆ្នៃទម្រង់ការរបស់ឥណ្ឌាបូកផ្សំជាមួយខឿននៃការដឹកនាំសង្គមរបស់ខ្លួន ប្រកបដោយភាពប៉ិនប្រសប់។ ខ្មែរបានបង្កើតឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរ ក្នុងការទទួលយកឥទ្ធិពលខាងព្រហ្មញ្ញសាសនាយកមកអនុវត្តសម្រាប់បានជាប្រយោជន៍ក្នុងការអភិវឌ្ឍជាតិ។ សម្រាប់សញ្ញាណនៃការផ្លាស់ប្ដូរលើប្រជាជន គេសង្កេតឃើញថា ខ្មែរបានយកការគោរពលិង្គព្រះឥសូរដែលបានមកពីវប្បធម៌ឥណ្ឌាមកផ្សំនិងការគោរពអ្នកតា (ព្រលឹង) ដែលមានស្រាប់ បង្កើតបានជាប្រពន្ធជំនឿដ៏រឹងមាំ សម្រាប់បម្រើឲ្យការងារសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ប្រព័ន្ធជំនឿនេះ បានពង្រឹងនូវកិច្ចការងារខាងកសិកម្មឲ្យកាន់តែមានភាពល្អប្រសើរ។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ក្នុងការដឹកនាំថ្នាក់ជាតិ សញ្ញាណនៃការផ្លាស់ប្ដូរលេចឡើងតាមរយៈការផ្សារភ្ជាប់ព្រះមហាក្សត្រទៅនឹងអាទិទេព ពោលគឺព្រះឥសូរនេះឯង។ បន្ថែមលើនេះទៀត នៅក្នុងសតវត្សរិ៍ទី៨ គេក៏បានសង្កេតឃើញនូវសញ្ញាណនៃការផ្លាស់ប្ដូរគួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយផងដែរ គឺការចាប់ផ្ដើមរួបរួមគ្នាផ្នែកនយោបាយ។ ខ្មែរបានផ្លាស់ប្ដូរទម្រង់នយោបាយ ដោយសម្របទៅតាមកំណើនប្រជាជន កំណើនបច្ចេកទេសខាងកសិកម្ម និងភាពជោគជ័យក្នុងសង្គ្រាម។ ខុសពីរបត់នយោបាយសម័យមុន ដែលតែងតែប្រជែងគ្នា ខ្មែរបានប្រមូលផ្ដុំក្សត្របុរីតូចៗក្រោមឈ្មោះរួមថា ចេនឡា។ បម្រែបម្រួលនៃរបត់ប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងនេះបានសរបញ្ជាក់ឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ពីសញ្ញាណនៃការផ្លាស់ប្ដូរក្នុងសង្គមខ្មែរ។
សរុបមក ការលើកឡើងរបស់បារាំងសែស ជាការលើកឡើងដែលពុំសមស្របទេ។ ការលើកឡើងនេះ ជាការលើកឡើងប្រកបដោយភាពខ្វះខាត ដែលឃ្លាតចាកពីការពិត។ ការលើកឡើងថា ខ្មែរដេកចាំភ័ព្វព្រេងវាសនា ហើយមិនផ្លាស់ប្ដូរបែបនេះ គួរត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការលើកឡើងដែលខ្វះការពិនិត្យឲ្យបានសព្វជ្រុងជ្រោយ។ ដោយសំអាងលើអារ្យធម៌នាសម័យមុនអង្គរតែម៉្យាង ក៏យើងអាចឃើញពីស្មារតីខិតខំប្រឹងប្រែងនិងការផ្លាស់ប្ដូររបស់ខ្មែរទៅហើយ។ ក្នុងនេះដែរ ខ្មែរមិនត្រឹមតែមានតែការផ្លាស់ប្ដូរតែម៉្យាងនោះទេ តែខ្មែរថែមទាំងមានភាពឆ្លាតវៃក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរដោយឈរលើគោលការណ៍នៃការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយភាពវិជ្ជមានទៀតផង។ ដូចនេះ ខ្មែរជាជាតិមួយដែលមានសមត្ថភាព ចំណេះដឹង និងភាពឆ្លាតវៃក្នុងការកែប្រែស្ថានការណ៍នានាទៅតាមការវិវត្តនៃប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ជាតិខ្លួន ដោយមិនដេកចាំភ័ព្វព្រេងវាសនាដូចទស្សនៈដែលបារាំងសែសបានលើកឡើងឡើយ។ ការលើកឡើងរបស់បារាំងសែស ប្រហែលក្នុងទំនងដែលពួកគេមើលឃើញពីភាពអត់ធ្មត់របស់ខ្មែរ។ ពួកគេប្រហែលជាយល់ច្រឡំពីភាពអត់ធ្មត់ខ្ពស់របស់ខ្មែរថាជាការប្រកាន់យកនូវភាពស្ងប់ស្ងាត់ដែលជាសញ្ញាណនៃការមិនផ្លាស់ប្ដូរ ដេកចាំភ័ព្វព្រេងវាសនាទៅវិញ។ ដោយពិតទៅ ខ្មែរជាជាតិដែលប្រកបដោយការអត់ធ្មត់ខ្ពស់ ស្រឡាញ់នូវសន្តិភាព មានចិត្តប្រកបដោយមេត្តាករុណា។ ការយល់ឃើញថា ខ្មែរមិនផ្លាស់ប្ដូរ ហើយដេកចាំភ័ព្វព្រេងវាសនានេះ ជាការក្រឡេកមើលត្រឹមតែជ្រុងម្ខាងណាមួយ ដែលប្រាសចាកការវិភាគថ្លឹងថ្លែងឲ្យបានសព្វជ្រុងជ្រោយ។ ការក្រឡេកមើលតែមួយជ្រុងបែបនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យបារាំងសែសយល់ច្រឡំពីភាពអត់ធ្មត់របស់ខ្មែរ ដែលជាគោលគ្រឹះមួយនៃភាពជោគជ័យនិងការអភិវឌ្ឍរបស់ខ្មែរ ទៅនឹងការដេកចាំភ័ព្វព្រេងវាសនា។
ក្នុងនាមខ្ញុំជាយុវជនខ្មែរមួយរូប ខ្ញុំសូមឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងរបស់បារាំងសែសថា ខ្មែរមិនមែនជាជាតិដែលគ្មានការផ្លាស់ប្ដូរ ហើយដេកចាំភ័ព្វព្រេងវាសនានោះទេ។ ខ្មែរជាជាតិដែលពោរពេញដោយសមត្ថភាពនិងទេពកោសល្យខ្ពស់ក្នុងការដឹកនាំ ការពារ និងកសាងជាតិរបស់ខ្លួនគ្រប់កាលវិវត្តនៃសម័យកាល។ ខ្មែរមានភាពឆ្លាតវៃក្នុងការកែប្រែជាតិខ្លួនឲ្យទទួលបានភាពរីកចម្រើនកាន់តែប្រសើរឡើង ស្របតាមការវិវត្តនៃរបត់សង្គម។ ម៉្យាងទៀត ចរិតឬសញ្ញាណនៃការអត់ធ្មត់ខ្ពស់របស់ខ្មែរជាគោលដ៏សំខាន់ដែលធ្វើឲ្យខ្មែរសម្រេចបាននូវភាពជោគជ័យ សមិទ្ធផល និងការអភិវឌ្ឍដ៏ត្រចះត្រចង់។ ដូចនេះ ក្នុងនាមយើងជាកូនខ្មែរ យើងត្រូវចូលរួមសិក្សា និងបណ្ដុះនូវស្មារតីថែរក្សាការពារប្រវត្តិសាស្ត្រជាតិ ដែលជាគោលចារឹកដ៏សំខាន់សម្រាប់ជាតិយើង។ យើងត្រូវចូលរួមសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រជាតិយើងឲ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការលើកឡើងនានាដែលពុំស្របនឹងប្រវត្តិសាស្ត្រពិតរបស់ជាតិយើង។
ឯកសារយោង
- សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត. (១៩៦៧). វចនានុក្រមខ្មែរ ភាគ១-២ (បោះពុម្ពលើកទី៥). ភ្នំពេញ: វិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ- ដេវិឌ ឆាណ្ឌល័រ. (២០០១). ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ (បោះពុម្ពលើកទី២). ភ្នំពេញ: មជ្ឈមណ្ឌលខេមរសិក្សា
- ទាវ ឆៃហុក. (១៩៧១). វប្បធម៌-អរិយធម៌ខ្មែរ-ឥណ្ឌា (បោះពុម្ពលើកទី១). ភ្នំពេញ
- ត្រឹង ងារ. (២០០៨). អរិយធម៌ខ្មែរ. ភ្នំពេញ: បណ្ណាគារអង្គរ
- ហ្វង់ស្វ័រ ប៉ុងសូដ៍. (២០០៧). ប្រវត្តិសាស្ត្រសង្ខេបនៃប្រទេសកម្ពុជា. ភ្នំពេញ
COMMENTS